اقتصادنیوز: در باب هم‌صدایی ترامپ با پوتین علیه اوکراین دلایل زیادی مطرح است؛ گروهی که به ایده اول آمریکا استناد کرده و مدعی‌اند همانگونه که رئیس جمهوری آمریکا تاکید کرده، هدف اصلی پایان دادن به رویارویی‌هاست. اما گروهی دیگر این رویکرد را در سطح کلان بررسی کرده و به ارزش‌هایی اشاره دارند که میان شاهین‌های آمریکایی و روسی به یک میزان قابل قبول است و می‌تواند عنصری باشد برای توجیه این هم‌صدایی.

اقتصادنیوز: در باب طرح غزه که توسط ترامپ مطرح شده تحلیل‌ها بسیار است. گروهی براین باورند که این طرح ادعای محرکی است برای سعودی‌ها که از خواسته‌های حداکثری‌شان کوتاه آمده و تن به عادی‌سازی 2 داده و روابط خود را با اسرائیل تعریف کنند؛ گزاره‌ای که در صورت بی‌توجهی به ثبات غزه می‌تواند تهدیدی جدی برای پادشاهی باشد.

اقتصادنیوز: تحلیلگران با اشاره به فعل و انفعال رهبران تازه‌ نفس شام، براین باورند که این گروه در بزنگاه قرار دارد؛ چرا که باید به اصلاحات داخلی پایبند باشند و بستر را برای پلورالیسم هموار سازد. با این همه، نقش آفرینی بازیگرانی چون عربستان و امارات می‌تواند مانع شود. علاوه براین، از آنجایی که احمد الشرع، چهره‌ای است که پیشتر عضو گروه رادیکال داعش بود، این احتمال بالاست که او رویکرد پیشین خود را تکرار کرده و سوریه را به میدان افراط‌گرایی تبدیل کرده و بستر را برای گسترش دامنه خشونت در شام و سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس هموار سازد.

اقتصادنیوز: به ادعای ناظران،‌ عربستان به واسطه امضای توافق‌نامه با بریتانیا درباره منابع معدنی خود گامی دیگر در راستای اقتصاد منهای نفت برداشته و تلاش دارد تا بدین طریق بستر را برای تبدیل شدن به هاب منطقه در حوزه صنعت هموار سازد.

اقتصادنیوز: تحولات سوریه موجب شده تا کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس بالاخص بحرین که به نوعی تجربه بهار عربی را داشته به هراس بیافتند. از منظر آن‌ها هرگونه تغییر در معادله این کشور می‌تواند برای پادشاهی‌های خلیج فارس هزینه‌زا باشد؛ خواه رادیکال‌ها قدرت بگیرند یا بستر برای دموکراتیزاسیون هموار شود. در هر دو سناریو این گروه از بازیگران ممکن است درگیر تنش‌هایی شوند که سال‌ها خود را از آن دور نگاه داشته‌اند.

اقتصادنیوز: به باور ناظران یکی از اهداف کلیدی ترامپ برای نزدیکی به روسیه و ارائه امتیازها به پوتین، ایجاد شکاف میان پکن و مسکو است؛ دو بازیگری که هم‌صدایی‌شان با هدف رویارویی با غرب می‌تواند برای واشنگتن پرهزینه باشد. با این همه، به ادعای گروهی از تحلیلگران، رویکرد ترامپ که یادآور دکترین نیکسون در دوران جنگ سرد است، می‌تواند نتیجه‌ای معکوس داشته باشد و شرق اروپا را به میدان مانور روس‌ها تبدیل کند.

اقتصادنیوز: به باور گروهی از ناظران خواست و تاکید اروپا در باب رعایت قوانین زیست محیطی توسط قطر در حوزه گاز طبیعی، زمینه‌ساز اختلاف‌ها میان طرفین شده؛ اختلاف‌هایی که در صورت تداوم می‌تواند بستر را برای خرید انرژی از آمریکا هموار کرده و شرایط را برای دوحه دشوار سازد.

اقتصادنیوز: به باور ناظران حمایت حوثی‌ها از فلسطین موجب شده تا پایگاه این گروه در جوامع یمن تقویت شده و موقعیتش در محور مقاومت و سطح منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای برجسته‌تر شود. با این همه، تداوم این دکترین می‌تواند چالش‌هایی را برای یمن ایجاد کند؛ کشوری جنگ زده که درگیر چندصدایی است. قدرت گرفتن انصارالله در جنوب، نه تنها پای نیروهای حامی امارات به این کشور باز می‌کند بلکه موجب خواهد شد تا گروه‌های تروریستی از خلاء‌های امنیتی ایجاد شده برای خود فرصت سازی کنند.

اقتصادنیوز: در حالی که گروهی از ناظران چین را رقیب آمریکا در خلیج فارس قلمداد می‌کنند، گروهی دیگر براین باورند که پکن صرفا به دنبال تامین نفت و گاز خود از طریق این منطقه است و همزمان تلاش دارد تا با سرمایه‌گذاری در کشورهای حاشیه خلیج فارس طرح جاده و کمربند خود را اجرایی کند؛ بدون آن که تمایلی به امنیت سازی در این منطقه داشته باشد.

اقتصادنیوز: به باور ناظران، استراتژی آذربایجان در منطقه قفقاز جنوبی و خوابی که به ادعای گروهی، این بازیگر برای کریدور زنگزور گرفته، می‌تواند معادلات منطقه را تغییر دهد؛ بالاخص در شرایطی که ترکیه بعد از تغییر معادلات قدرت در شام، قادر است در این مسیر با باکو هم صدا شود.

اقتصادنیوز: به باور گروهی از ناظران تحولات سوریه موجب شد تا بسیاری این موضوع را مطرح کنند که کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس در آستانه بهار عربی تازه‌ای قرار گرفته‌اند و ایده توسل به زور برای تحقق ثبات در این گروه از کشورها رنگ باخته است. از منظر تحلیلگران فوق تنها راه خروج از شرایط کنونی توسل به اصلاحات حقیقی است تا خشم پنهان فروکش کند، در غیر این صورت بازیگران عرب به سرنوشت سوریه دچار خواهند شد.

اقتصادنیوز: مانور نظامی روسیه و چین در آسیا به تهدیدی امنیتی برای ایالات متحده تبدیل شده است؛ تهدیدی در جغرافیایی که ایالات متحده در آن پایگاه‌های نظامی دارد و به بازیگران متحدش در این قاره تعهدات نظامی داده است. به باور گروهی از ناظران، رزمایش نظامی دو بازیگر آزمونی برای ارزیابی صبر واشنگتن است و این که آمریکای تحت رهبری ترامپ حاضر به ماجراجویی در حیاط خلوت چین خواهد شد یا نه.

اقتصادنیوز: نشست ریاض که با هدف برقراری صلح در اوکراین برگزار شد، برای عربستان و روسیه بردی دیپلماتیک محسوب می‌شود، دو بازیگری که به دنبال بازتعریف نقش خود در عرصه جهانی هستند و تلاش دارند تا با توسل به اهرم‌های دسترس‌شان جایگاه خود را تقویت کنند.

اقتصادنیوز: گروهی از ناظران در ایران به دیدار اخیر نمایندگان روسیه و آمریکا در عربستان با تردید نگاه کرده و مدعی‌اند که هم‌صدایی واشنگتن و مسکو می‌تواند اتحاد ایران و روسیه را تحت تاثیر قرار دهد. این گروه به رویکرد پیشین کرملین برای اثبات ادعای خود استناد می‌کنند. در مقابل گروهی دیگر با تکیه بر تغییر نظم حاکم و تعمیق روابط میان این گروه از بازیگران چنین ادعایی را رد کرده هرچند تاکید دارند که روس‌ها شریک قابل اعتمادی برای هیچ کشوری نیستند.

اقتصادنیوز: به ادعای گروهی از ناظران، سوریه پسا اسد درگیر بحران انرژی است؛ بحرانی که پیشتر نیز وجود داشته، اما حالا با قطع صادرات نفت ایران پیچیده‌تر هم شده است و موجب شده تا کشورهای رقیب، یعنی ترکیه و قطر خیز برداشته و برای حل چالش انرژی در شام دست به کار شوند. هرچند به باور تحلیلگران مانور این گروه از کشورها به واسطه محدودیت‌های تعریف شده توسط غرب علیه سوریه دشوار خواهد بود، اما فرصتی است تا این دو بازیگر بتوانند جای پای خود را در این کشور جنگ زده تثبیت کنند.

اقتصادنیوز: به ادعای ناظران، رویکرد منطقه‌ای و نفتی دونالد ترامپ می‌تواند برای شاهزاده سعودی پرهزینه باشد و چشم‌انداز پروژه 2030 این بازیگر را به شکلی منفی تحت تاثیر قرار دهد. در همین راستا، به ادعای تحلیلگران ریاض در شرایط پیچیده‌ای قرار گرفته و باید خود را برای عدم قطعیت‌ها آماده کند.

اقتصادنیوز: گروهی از ناظران بر این باورند که توافق مورد نظر ترامپ برای برقراری صلح در اوکراین زمانی اجرایی خواهد شد که زلنسکی از قدرت کنار رفته و زمینه را برای انتخابات فرمایشی براساس خواست مسکو هموار سازد؛ انتخاباتی که نتیجه‌اش انتخاب چهره‌ای نزدیک به روسیه است که با تصرف سرزمین‌هایی توسط روس‌ها گرفته شده موافقت خواهد کرد و به رقیب و تهدیدی بالقوه برای اروپا تبدیل خواهد شد.

اقتصادنیوز: ناظران با استناد به درگیری‌ها و رقابت‌ها از غزه تا یمن و شام، براین باورند که تا مادامی که بازیگران منطقه‌ای نتوانند به راه‌حل جامی برای صلح با لحاظ کردن واقعیت‌های میدانی دست یابند، خاورمیانه جدید نیز درگیر ترکش‌های فصل تازه رقابت‌ها شده و بی‌ثباتی به شکلی مزمن ادامه خواهد داشت.

اقتصادنیوز: به ادعای ناظران رویکرد متناقض ترامپ در ارتباط با ایران در کنار طرح‌های هولناکش برای منطقه موجب شده تا خاورمیانه به پاشنه آشیل ایالات متحده تبدیل شود؛ در همین قاب ترامپ فارغ از اظهاراتش در باب تعامل با تهران، در عمل به دنبال اجرایی کردن اهرم‌هایی است که پیشتر شکست خورده و صرفا هزینه‌زاست و می‌تواند متحدان منطقه‌ای‌اش را قربانی کند.

اقتصادنیوز: به باور ناظران تشکیل اتحادیه اقتصادی اروسیا؛ تلاش روسیه برای بهره‌برداری از مزایای اقتصادی از منطقه و همزمان طرحی است که به واسطه‌اش کرملین تلاش دارد تا طرح شوروی سازی منطقه را کلید زده و جمهوری‌های پیشین امپراتوری از دست رفته را با توسل به اهرم‌های اقتصادی در کنترل خود قرار دهد؛ گزاره‌ای که به باور ناظران برای این گروه از کشورها هم فرصت است و هم تهدید.

اقتصادنیوز: امروز غزه و سوریه بیش از سایر بازیگران خاورمیانه پتانسیل رویارویی دوباره را دارد، بالاخص سوریه که بخش‌های مختلفی از آن در اختیار گروه‌های رقیب قرار دارد و به واسطه مداخله‌های بازیگران خارجی این کشور می‌تواند به میدانی برای جنگ همه جانبه تبدل شود.

اقتصادنیوز: به ادعای گروهی از ناظران، تلاش‌های ترامپ برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران به واسطه رویکرد او در ارتباط با چین دشوار و زمان بر است. از همین رو، گروهی مدعی‌اند که رئیس جمهوری فارغ از هشدارهای ادعایی قادر نخواهد بود تا تهدیدات خود در این باره را اجرایی کند، مگر آن که بتواند با پکن در میانه جنگ تعرفه‌ها در باب اختلاف‌های پیش رو به اتفاق نظر دست یابد.

اقتصادنیوز: به ادعای ناظران، بازگشت ترامپ و رویکرد رئیس جمهوری در ارتباط با حوثی‌ها، می‌تواند تعاملات تهران و ریاض را به شکلی منفی تحت تاثیر قرار داده و به صلح سرد دو رقیب پایان دهد؛ گزاره‌ای که خواست چین نیست؛ بازیگری که از خلاء حضور آمریکا فرصت‌ سازی کرده و تلاش داشت تا با احیای روابط میان تهران و ریاض ثبات را محقق کرده و پروژه‌هایش را اجرایی کند.

اقتصادنیوز: ناظران با استناد به دستور فشار حداکثری که روز سه‌شنبه توسط ترامپ امضا شد، براین باورند که رئیس جمهوری آمریکا در ارتباط با ایران به رویکرد متفاوتی متوسل شده و به دنبال توافق است. با این همه، گروهی دیگر با استناد به متن تند این دستورالعمل براین باورند که واکنش تهران به کنش ترامپ با توجه به معادلات خاورمیانه می‌تواند سرنوشت رایزنی‌های احتمالی را رقم بزند.

اقتصادنیوز: به باور ناظران در شرایطی که ترامپ با توسل به طرح تخلیه غزه تلاش دارد تا نظم ادعایی خودساخته‌اش را بازتعریف کند؛ این سناریو محتمل است که گروهی از بازیگران چون ایران و روسیه در منطقه ژئوپلتیکی حساسی چون قفقاز صف‌آرایی کرده و ائتلاف‌های تازه تعریف کنند؛ ائتلاف‌هایی که می‌توانند رقیب جدی هژمونی غرب باشند.

اقتصادنیوز: یک سال جنگ در خاورمیانه ویرانی‌های بسیاری بر جای گذاشته و جنگ جهانی دوم در اروپا را تداعی کرده است. گروهی از ناظران براین باورند که تکرار طرحی مشابه طرح مارشال می‌تواند زمینه را برای ثبات در خاورمیانه هموار سازد؛ ادعایی که توسط گروهی دیگر رد شده است؛ چرا که تحلیلگران براین باورند که کشورهای منطقه خود باید شکاف‌ها را شناخته و راهی برای پرکردن‌شان بیابند.

اقتصادنیوز: تلاش بریکس برای دلار زدایی و تعریف ارز مشترک برای تعاملات میان اعضا با واکنش تند ترامپ روبه رو شده است. از همین رو گروهی از ناظران براین باورند که تهدیدهای رئیس جمهوری در کوتاه مدت می‌تواند تلاش‌ها برای دلار زدایی را تحت تاثیر قرار دهد، اما در بلندمدت، رویکرد تجاری دولت دوم رئیس جمهوری آمریکا و بی‌اعتمادی‌های حاصل از آن به بازیگرانی چون روسیه و چین فرصت خواهد داد تا در برابر آمریکا و دلار به عنوان ارز غالب جبهه‌ای واحد تعریف کنند.

اقتصادنیوز: نشست ریاض و دیدار نمایندگان آمریکا و روسیه که با هدف پایان دادن به جنگ سه ساله اوکراین برگزار شد، سیگنالی جدی برای اروپا ارسال کرد؛ سیگنالی که حامل این پیام بود، آمریکای تحت رهبری ترامپ دیگر نمی تواند متحدی قابل اعتماد برای این گروه از بازیگران قلمداد شود. از همین رو به باور ناظران آنچه در ریاض شاهد بودیم، آغاز پایان جنگ سردی بود که بیش از یک دهه شرق و غرب را رویاروی هم قرار داد.

اقتصادنیوز: به باور ناظران گزاره‌هایی چون رویکرد تهاجمی ترامپ در کنار تعریف چهره‌ای وفادار در تیم امنیت ملی و اطلاعاتی؛ چهره‌هایی که ممکن است فاقد سوابق جدی در حوزه امنیتی باشند، متحدان واشنگتن را در باب همکاری اطلاعاتی با این کشور به هراس انداخته و همین گزاره شاید موجب شود تا تعامل اطلاعاتی با این بازیگر به خطر بیافتد.

اقتصادنیوز: نشست تیم‌های مذاکره کننده آمریکا و روسیه در عربستان و احتمال دیدار ترامپ و پوتین که هدف از آن اجماع جهت یافتن راهی برای پایان جنگ سه ساله در اوکراین بدون حضور نمایندگان کی‌یف و اروپاست، زنگ خطر را برای قاره سبز به صدا در آورده و به باور ناظران می‌تواند هزینه‌های امنیتی بسیاری را به این گروه از کشورها تحمیل کند.