در پشت پرده جدال نتانیاهو و راست‌های افراطی چه می‌گذرد؟

به گزارش اقتصادنیوز، جنگ غزه؛ جنگی است که فعلا برای آن پایانی قابل تصور نیست و همچنان بیش از 100 گروگان در دستان حماس هستند و 120 هزار نفر در امتداد غزه و لبنان، آواره. این در حالی است که اقتصاد مسکوت مانده است. هر کدام از این مسائل باید زمینه را برای سرنگونی بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل فراهم کند، اما بزرگترین تهدیدی که امروز بر کابینه «بی بی» سایه افکنده، این است که آیا افراط گرایان ارتدوکس ها باید مشمول سربازی شوند یا نه، گزاره ای که بیست سالی است تکیلفش مشخص نشده است.در نگاه اول، ممکن است عجیب به نظر برسد که در کابینه یهودی، یهودیان به شدت مذهبی از خدمت در ارتش سرباز می زنند. اما ارتدوکس‌های افراطی، یا حریدیم‌ها، همیشه با کابینه یهودی به نوعی مشکل داشته‌اند.دیوید بن گوریون برای کمک به جذب این گروه افراطی در سال 1948، مجموعه‌ امتیازاتی چون معافیت از خدمت سربازی را در اختیار آنها قرار داد.در آن بازه زمانی، مسئله جزئی به نظر می رسید. بسیاری از حریدیم ها در جنگ می جنگیدند. جامعه افراطی ارتدوکس اروپا در واقعه هولوکاست از بین رفته بود و تعداد آن ناچیز بود و انتظار می رفت با همسان سازی کاهش یابد. تعداد کل کسانی که قرار بود معاف شوند حدود 400 نفر بود.

قمار « بی بی»

آنگونه که فارین پالسی نوشته، در پایان دهه 1990، امتیاز معافیت از خدمت سربازی دیگر مسئله ای جزئی نبود. به لطف نرخ زاد و ولد فوق العاده بالا، جمعیت به سرعت در حال افزایش بود. امروزه حدود 13 درصد از جمعیت را  حریدیم ها تشکیل می دهد و طبق برآوردها تا سال 2042 تعدادشان ممکن است به بیش از 20 درصد برسد. در همین حال، پس از به قدرت رسیدن مناخیم بگین و حزب لیکود تحت رهبری اش در سال 1977، یارانه‌های اختصاصی برای حریدیم‌ها به شدت افزایش یافت. این مقوله جامعه را قادر ساخت تا ایده‌آل خود را جهت مطالعه یک عمر تورات برای مردان محقق کند. اولین چالش جدی در برابر این ترتیب در سال 1998 رخ داد، زمانی که دیوان عالی دادگستری به اصل حقوق برابر میان اسرائیلی‌ها رای داد و بدینگونه معافیت مرتبط با خدمت سربازی را نقض کرد. اما این گزاره نتوانست مشکل را اصلاح کند. سیاستمداران چپ و راست به واسطه ترس از دست دادن حمایت احزاب سیاسی حریدی که اغلب موازنه قدرت را حفظ می کنند، به مقوله معافیت کاری نداشتند.

اما حالا جنگ در غزه این واقعیت را برجسته کرده، این که که برخی از اسرائیلی ها در حال جنگ هستند و می میرند در حالی که برخی دیگر خود را کنار کشیده اند. از زمان ورود نیروهای زمینی اسرائیل به غزه در اواخر اکتبر، بیش از 240 سرباز کشته و هزاران نفر زخمی شده اند. نیروهای ذخیره بیش از هر زمان دیگری در 40 سال گذشته فراخوانده شده اند. این گزاره ها واکنش ها به رویکرد افراطی ها را تندتر کرده است. از همین رو  نیروهای دفاعی اسرائیل (IDF) برای اطمینان از داشتن سربازان کافی، قصد دارد خدمات اجباری را افزایش دهد. قبل از جنگ، کابینه نتانیاهو به احزاب حریدی قول داده که قوانینی را تصویب خواهد کرد که از معافیت حریدیم ها در برابر چالش های آینده دادگاه محافظت می کند. از جمله ایده‌های ارائه شده، تصویب قانون شبه قانون اساسی بود که مطالعه تورات را با خدمت سربازی یکسان می‌دانست و از این طریق مشکل برابری را دور می‌زد. با این حال، کابینه درگیر چالش اصلاحات قضایی بود و نتوانست اقدامی انجام دهد. حالا کابینه از دادگاه عالی می‌خواهد تا سه ماه دیگر به آن مهلت دهد، اما در جلسه 26 فوریه، قضات نسبت با تاخیرهای بیشتر موافقت نکردند. همین مقوله می تواند بدین معافیت پایان دهد.

شکاف در کابینه

در آغاز جنگ، گزارش‌های خبری در مورد مردان افراطی ارتدوکس که برای خدمت سربازی ثبت نام می‌کردند، وجود داشت، اما معلوم شد این خبر اغراق آمیز بوده است. اداره پرسنل ارتش اسرائیل ماه گذشته به کمیته کنست گفت که فقط 540 نفر به خدمت سربازی رفته اند. در مقایسه، 66 هزار حریدیم در طول سال گذشته معافیت دریافت کردند. در نظرسنجی دسامبر از حریدیم ها که توسط موسسه سیاست مردم یهودی برگزار شد، 70 درصد گفتند که جنگ نظر آنها را مبنی بر معافیت تغییر نداده است (12 درصد دیگر گفتند که احساس شدیدتری نسبت به آن دارند). حردی ها دلایل مختلفی را برای معافیت های پیش نویس ارائه می کنند. آنها ادعا می کنند که ارتش واقعاً به آنها نیاز ندارد و اشاره می کنند که بسیاری از حریدیم ها برای خدمات امداد غیرنظامی داوطلب می شوند. ناظران می گویند، دلیل واقعی ترس رهبران حریدی از پیش نویس معافیت این است که موانعی را که آنها با دقت ایجاد کرده اند تهدید می شود: در ارتش، سربازان جوان برای اولین بار در زندگی خود با غیر حریدی ها به طور جدی مواجه می شوند. دنیای بیرون را می بینند؛ شاید یک مهارت یا تجارت مفید را بیاموزید.

از منظر نتانیاهو، پرونده حریدیم ها برای معافیت یا نیازهای پرسنلی ارتش در بهترین حالت در مرتبه ثانویه قرار دارد. آنچه نخست وزیر را نگران می کند حفظ ائتلاف است. اگر دو حزب افراطی ارتدوکس از پیش نویس کناره گیری کنند ائتلاف دوام نخواهد آورد. با این حال، نتانیاهو نمی تواند، مانند گذشته، تصور کند که حزب و شرکای ائتلاف راست افراطی او طبق دستور عمل خواهند کرد. پشتیبان‌های لیکود که معمولاً بدون ستون فقرات هستند، گفته‌اند که راه‌حلی که حداقل شامل برخی از حریدیم‌ها باشد، اجتناب‌ناپذیر است. حتی بزالل اسموتریچ وزیر دارایی که یک راستگرای افراطی هوادار منافع افراطی ارتدوکس است، این تغییر را پذیرفته است. در نهایت، بیشتر این چهره ها با نتانیاهو همسو خواهند بود. آنها نیز بر بقای سیاسی خود متمرکز هستند. اما این ممکن است درمورد وحدت ملی، یک حزب میانه رو که در آغاز جنگ به ائتلاف پیوست و در مورد وزیر دفاع یوآو گالانت، صادق نباشد. گالانت در 28 فوریه گفت از لایحه ای که فاقد حمایت ملی است، حمایت نخواهد کرد. این حزب طرح نسبتاً معتدلی را ارائه کرده، اما رهبران حریدی هرگز با آن موافقت نمی کنند.نتانیاهو درگیر بن بستی جدی است. از نظر فنی، نخست وزیر برای ماندن در قدرت نیازی به وحدت ملی یا گالانت ندارد. اما خروج آنها از ائتلاف او را در موقعیت دشواری قرار می‌دهد و جنگی پیچیده را با وزرای عمدتاً بی‌تجربه و افراطی به راه می اندازد. حریدیم ها نیز ممکن است احساس خطر کرده و برگزاری انتخابات زودهنگام به عنوان راهی برای خرید زمان رای دهند.