با گذشت 25 روز بعد از عملیات وعده صادق 2 در یک اکتبر، اسرائیل در 25 اکتبر به این عملیات پاسخ داد. به نظر می‌رسد نوع، شیوه و زمان‌بندی پاسخ اسرائیل به عملیات وعده صادق ۲ بسیار مرتبط بوده با مذاکرات مخفی و پشت‌پرده‌ای که طی ۲۰ روز گذشته به صورت فشرده بین ایالات متحده آمریکا با اسرائیل و همچنین طرف آمریکایی با سایر طرف‌ها در جریان بوده است.

سید عباس عراقچی، وزیر خارجه کشورمان در سفرهای 9 گانه خود به لبنان، سوریه، عربستان، قطر، عراق، عمان، اردن، مصر و ترکیه این پیام را مخابره کرد که ایران ضمن اینکه برای هرگونه جنگ و پاسخ به حملات اسرائیل آماده است، اما رویکرد و اولویت آن حمایت از صلح در خاورمیانه است.

هزینه‌های جنگ سرسام‌آور است و شاید به همین دلیل هم بازیگران اغلب در تلاشند با اتخاذ استراتژی‌های بهینه از ورود به منازعات سخت و خونین خودداری کنند. اما با همه این ملاحظات جنگ‌ها گاه و بیگاه در حوزه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی به وقوع می‌پیوندند.

این وضعیت دیگر قابل دوام نیست و به همین دلیل هم یا به سمت تشدید تنش فراگیر یا برقراری آتش‌بس پایدار در منطقه حرکت خواهیم کرد.

عملیات ۱۴آوریل ایران علیه اسرائیل قواعد منازعه در دو دهه اخیر را تغییر نداد؛ اما تلاش شد با از میان رفتن خطوط قرمز کهن، خطوط قرمز جدیدی به‌صورت واضح و روشن تعریف شود.

برنز با افشای اطلاعات محرمانه در مورد فعل و انفعالات نظامی ایران برای پاسخ به حمله به کنسولگری ایران در دمشق و انتقال آن به صدها رسانه آمریکایی، اسرائیلی، اروپایی و حتی منطقه ای همچنان به دنبال هدف اولیه و حیاتی کمپین افشای عمدی اطلاعات محرمانه یعنی جلوگیری از جنگ است.

«سیاست خارجی دولت بایدن و حتی آمریکا در خاورمیانه شکست خورده است.» آیا این یک گزاره شعاری و از جنس پروپاگانداست؟ چقدر می‌توان این گزاره را جدی گرفت؟ و در صورت اقامه استدلال‌های متقن برای این ادعا پیامدهای چنین شکستی برای منطقه ما چیست؟ آیا همان‌طور که برخی تحلیلگران اعتقاد دارند خاورمیانه وارد جنگ گسترده منطقه‌ای می‌شود؟ این دو جمله از مشاور امینت ملی بایدن را در نظر بگیرید: «منطقه خاورمیانه امروز ساکت‌تر از دو دهه گذشته است.» (سالیوان، ۲۹سپتامبر۲۰۲۳، شورای آتلانتیک)؛ « «اگرچه خاورمیانه همچنان درگیر چالش‌های همیشگی است، اما منطقه ساکت‌تر از دهه‌های گذشته است.» «در مواجهه با اصطکاک‌های «جدی»، ما بحران‌ها را در غزه کاهش داده‌ایم.» (مقاله اخیر سالیوان در فارن‌افرز، زمان ارسال این مقاله به مجله دوم اکتبر۲۰۲۳ است.)

برندگان و بازندگان جنگ را امروزه خود جنگ‌ها و آنچه در صحنه جنگ می‌گذرد، مشخص نمی‌کند، بلکه انبوه تصاویر تولیدشده توسط رسانه‌ها برنده واقعی جنگ را برای ما نه تنها معرفی بلکه حتی تعیین می‌کنند. به همین دلیل گای دبورد، فیلسوف فرانسوی علاقه‌مند است برپایه همین ویژگی جامعه امروز ما را جامعه نمایشی بخواند. در جامعه نمایشی، نمایش اغواگرانه از واقعیت بر محتوای خود واقعیت‌ها و فکت‌ها اولویت می‌یابد و از همین رو دسترسی به واقعیت محض به امر محال تبدیل می‌شود.

همکاری‌های موردی و موضوعی ایران و آژانس از اواخر ماه مه و نهایی شدن مساله تبادل زندانیان در ۱۰اوت در چارچوب توافق محدودسازی تنش، بار دیگر امیدها را در بین محافل رسانه‌ای و سیاسی ایجاد کرده است که گزینه احیای برجام می‌تواند بار دیگر روی میز قرار گیرد.

بامداد ۲۴ تیر ۱۳۹۴ بود و محمدجواد ظریف در ایوان هتل کوبورگ وین، از همان جایی که روز قبلش برای خبرنگاران دست تکان می‌داد، خاطرات ۱۷ روز ماراتن مذاکرات با ۱+۵ را در ذهن مرور می‌کرد و اکنون پس از ۲۸۸۳ روز در کلاب‌هاوس آن خاطرات را با مخاطبان خود در میان گذاشته است.

علت نافرجامی برجام هرچه باشد، یک چیز در تهران 1397 روشن بود: پروژه عادی‌سازی ظریف و همراهانش به‌هم خورد.

یک بازی طناب‌کشی را در نظر بگیرید که در هر دو سوی آن تعداد افراد مساوی قرار دارند؛ اما از هر طرف نیروی مخالفی وارد می‌شود.

انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره آمریکا برای ایرانی‌ها حائز اهمیت است؛ چه در سطح افکار عمومی و چه در سطح تصمیم‌سازان؛ چراکه هنوز برجام با چشم‌اندازی مبهم مواجه است و بخشی از معادلات آینده به نتایج همین انتخابات بازمی‌گردد. این نتایج می‌تواند روند دیپلماسی با ایران را تسهیل یا پیچیده‌تر کند.

کشف معنای آخرین پیش‌نویس ۳۵صفحه‌ای مذاکرات وین برای احیای برجام در این مرحله از اهمیت کلیدی برخوردار است.

ایران و آمریکا با دو برنامه تقریبا متباین پا به دوحه گذاشتند؛ واشنگتن درصدد بود آنچه را به‌عنوان تحریم‌های سازگار با برجام می‌خواند، از دستور کار مذاکرات خارج کند و بر تحریم‌های قابل معامله متمرکز شود و در نقطه مقابل ایران بر رفع بخشی از تحریم‌هایی پافشاری می‌کند که آمریکا حاضر به انعطاف‌پذیری درباره آنها نیست.

نامش را دیپلماسی هوشمند گذاشته‌اند؛ اما شما فشار پلکانی و تدریجی بخوانید. استارت این سیاست جدید نیز به تحریم‌های ۱۶ژوئن دفتر کنترل دارایی های وزارت خزانه‌داری آمریکا بازنمی‌گردد، بلکه نقطه آغاز را باید به جلسه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و صدور قطعنامه علیه تهران بازگرداند. قرار است طبق این برنامه فشاری با شیب ملایم بر ایران وارد شود تا ایران متقاعد به بازگشت به میز مذاکره شود.

حوزه عمومی در ایران در روزهای اخیر به عرصه تخلیه هیجانات و احساسات در ارتباط با جنگ اوکراین تبدیل شده است. غرب‌گرایان خواستار حمایت ایران از اوکراین هستند و شرق‌گرایان نیز در مقابل بر حمایت کامل از روسیه پافشاری می‌کنند. جامعه روشنفکری نیز در این میان به غلط نسخه بی‌طرفی کامل را بر اساس سنت تاریخی جنگ‌های بین‌الملل اول و دوم برای ایران می‌پیچد.

همه پیش‌بینی‌ها حکایت از به سرانجام رساندن مذاکرات تا پایان فوریه داشت؛ اما به دلایل مختلف این اتفاق رخ نداده است. اما چرا؟

یکی از دلایل کند بودن سرعت مذاکرات صرف نظر از پیچیدگی های طبیعی در این نوع مذاکرات،به فرمت گفت و گوهای حال حاضر تهران و واشنگتن بازمی گردد.

دونده ای را تصور کنید که در یک مسابقه بزرگ با فاصله بسیار زیاد رقبای خود را پشت سر گذاشته است و تنها چند متر با عبور از خط پایان پایان فاصله دارد ولی با این همه، چشم انداز پس از پیروزی برایش در هاله ای از ابهام قرار دارد.

علت اصلی خروج نیروهای آمریکایی به همین مسائل بنیادی بازمی‌گردد؛ نه طراحی توطئه‌ای از جانب آمریکا علیه رقبای خود. درست است که چین و ایران به‌واسطه همسایگی و روسیه به‌دلیل اهمیت آسیای مرکزی و تاجیکستان در حوزه منافع ملی‌اش از رشد دوباره بنیادگرایی و تروریسم در افغانستان متضررخواهند شد، اما اینها همه از اثرات وضعی خروج نیروهای آمریکایی و خلأ قدرت به وجود آمده است.

آمریکا از افغانستان خارج شد نه به‌دلیل طراحی توطئه‌ای برای ایران، روسیه و چین بلکه از آن حیث که نشانه‌هایی از افول قدرت خود را در نظام بین‌الملل احساس کرده و ضروری بود این نشانه‌ها جدی گرفته شود و تا حد امکان مورد مدیریت قرار گیرند.

در حوزه هسته ای آینده نامعلومی در انتظار ایران و آمریکا است مگر اینکه دولت بایدن به همان پیش نویس مذاکرات وین منهای بند همکاری های آینده اکتفا کند؛شاید در این شرایط روزنه های امیدی گشوده شود

چرا امریکا از افغانستان خارج شد سیاست جدید آمریکا چه آثار و پیامدی برای ایران دارد؟

بعید به نظر می رسد که حداقل تا روی کار آمدن دولت رییسی توافقی حاصل شود؛البته دولت بایدن نیز به نظر می رسد تا قبل از شروع به کار این دولت عزمی برای تبدیل کردن بازی تاکتیکی به بازی راهبردی و اعمال فشارهای همه جانبه بر تهران و خروج از مذاکرات نداشته باشد(این بازه زمانی حداقل تا پایان ماه سپتامبر تداوم خواهد داشت)

اقتصاد نیوز: توافق هسته ای قبل از انتخابات ممکن نیست روزن به نقل از یک مشاور ایرانی تیم دیپلماتیک آمریکا(احتمالا آرین طباطبایی): دستیابی به توافق قبل از انتخابات ایران بعید است

ایلان گلدنبرگ و همکاران اش در مرکز امنیت آمریکای نوین در جولای 2020 بر سه متغیر مهم در سیاست خارجی بایدن در قبال تهران دست گذاشتند.

به نظر می‌رسد واقعیت در لابلای خوش‌بینی طرف ایرانی و احتیاط طرف غربی قرار دارد؛از همین رو توافق قابل حصول است ولی احتمالاً زمان‌بر خواهد بود.

اقتصادنیوز: گره اصلی مذاکرات وین کجاست به نظر می رسد دامنه اختلافات فقط به حوزه تحریم ها نیز محدود نمی شود و اختلافات در زمینه توالی و راستی آزمایی نیز همچنان ادامه دارد.

اقتصاد نیوز: یک کتاب نقشه حادثه نظنر را در سال 2006 افشا کرده بود. پس از تصمیم ایران برای غنی سازی 60 درصد چه اتفاقی خواهد افتاد؛ صلح یا تصاعد بحران.

اقتصاد نیوز:ویلیام برنز به عنوان اولین دیپلمات کارکشته آمریکایی به ریاست سیا تلاش می کند سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا را در همان مسیری قرار دهد که برادران دالس در دهه ١٩٥٠هدایت آن را برعهده داشتند؛یعنی سرویس اطلاعاتی و جاسوسی در خدمت بیشتر دیپلماسی آمریکا

اقتصاد نیوز: خبرها حکایت از آن دارد که ایران و آمریکا در نشست وین بر سر سه مساله اختلاف نظر دارند

اقتصادنیوز: گفتگوهایی از روز سه شنبه بصورت حضوری در وین آغاز می شود احتمالا طولانی و بر سر نقشه راهی جهت احیای برجام خواهد بود.در این گفت و گوها احتمالا تلاش خواهد شد طرفین بر سر یک مدل و چارچوب کاری مشترک به توافق برسند

اقتصاد نیوز: پیشنهاد جدید بایدن به ایران بر پایه اول توافق تعلیق موقت و بعد برجام استوار است. در این پیشنهاد در مقابل بازگشت ایران به تعهدات برخی تحریم ها در قالب امتیاز به ایران تعلیق می شود

قرارداد ٢٥ساله فی نفسه به ما کمک نمی کند؛فراموش نکنیم که وزیر خارجه چین پیش از سفر به تهران و امضای قرارداد٢٥ساله دیدارهای گرم و صمیمانه ای با رهبران سعودی و ترکیه داشت.

خبرها حاکی از آن است که چینی ها قرارداد ٢٥ساله با ایران را در نیمه اسفند ٩٩نهایی کرده اند.

شواهد نشان می دهد ایران و امریکا در مسیر مذاکره قرار گرفته اند و احتمالا در هفته های آتی اتفاقاتی رخ خواهد داد.

روسیه ناسیونالیستی‌تر، مذهبی‌تر و سوسیالیستی‌تر شده است. پوتین با وجود اینکه به اقتصاد آزاد پایبند است به نظام کورپوراتیو هم باور دارد.

اقتصادنیوز: رافائل گروسی پس از دیدار با محمد جواد ظریف و علی اکبر صالحی ایران را ترک کرد و اگر اتفاق خاصی نیفتد ایران پنجم اسفندماه تعلیق پروتکل الحاقی را عملیاتی خواهد کرد.

دولت بایدن تصمیم دارد بدون دست زدن به شاکله تحریم ها امتیازاتی را در کوتاه مدت به ایران پیشنهاد دهد. بایدن چرا این گونه رفتار می کند؟

یک اختلاف نظر همیشگی میان صاحب نظران سیاست خارجی ایران در ارتباط با این پرسش مهم وجود دارد که چگونه می توان روابط ایران با همسایگان اش بویژه در منطقه خلیج فارس را بهبود بخشید؟

ایران باید بعد از ٢٠ ژانویه در انتظار کنش جدیدی از سوی تیم بایدن و اروپا باشد .

اقتصادنیوز: در روزهای اخیر اظهارات رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهوری ترکیه درباره آذربایجان و رود ارس واکنش‌های زیادی را به همراه داشته است.هادی خسروشاهین، روزنامه‌نگار در تحلیلی به ریشه‌ها، پیامدها و راهکارهای مقابله با این قبیل چالش‌های دیپلماتیک پرداخته است.

راهبرد کلی بازیگران منطقه ای از همان ابتدا مشخص بود؛بلوک بندی ،انجام کار اطلاعاتی مشترک ،فریب ،پوشش عملیاتی و سپس حمله برای ایجاد اختلال در فرایند برنامه منطقه ای دولت بایدن.(سفر نتانیاهو به عربستان و همچنین سفر کریستوفر میلر سرپرست پنتاگون از اسراییل به بحرین)اما استراتژی کلان تیم بایدن چه بود؟ بازگرداندن ثبات به منطقه ذیل هژمونی و رژیم های بین المللی برامده از قدرت آمریکا.

غول از چراغ جادو بیرون آمده است؛ نشانه‌اش سخنرانی مقتدرانه شی‌جین‌پینگ در ۷۰ سالگی ورود چین به جنگ کره و ایجاد شراکت اقتصادی جامع منطقه‌ای (RCEP) با ۱۰ قدرت منطقه‌ای است.

هادی خسروشاهین روزنامه‌نگار و کارشناس مسائل بین‌الملل از زاویه‌ای متفاوت به ۴ پرسش مهم درباره انتخابات آمریکا پاسخ داده‌است؛ «چرا بایدن پیروز شد؟»، «ترامپ باخت، ترامپیسم چطور؟»، «آیا نظرسنجی‌ها دقیق و علمی عمل کردند؟» و در نهایت «معنای نتایج این انتخابات برای ایران چیست؟».

اقتصاد نیوز:تا هم اینجای کار یعنی ساعت٩صبح چهارشنبه چهارم نوامبر یک‌چیز را می‌توان با قاطعیت گفت:عملکرد مؤسسات نظرسنجی در آمریکا فاجعه‌آمیزتر از سال٢٠١٦بوده است.تقریباً در هیچ‌یک از ایالت‌های خاکستری پیش‌بینی این مؤسسات به ثمر ننشست.

اقتصادنیوز: تقریبا همه کارشناسان و پژوهشگران حوزه‌ی انتخابات و نظرسنجی نام شرکت سلزر را می‌شناسند، این شرکت معتبرترین موسسه‌ی نظرسنجی در سطح جهان است که البته تنها در آیووا به امر افکارسنجی می‌پردازد.

هادی خسروشاهین، تحلیلگر مسائل بین‌الملل در یادداشتی، شباهت‌ها و تفاوت‌های موجود در رویکردهای کلی ۲ حزب جمهوری‌خواه و دموکرات در قبال ایران را برشمرده تا به این پرسش پاسخ دهد؛ «بین دونالد ترامپ و جو بایدن، کدام‌یک گزینه مناسب‌تری برای تهران خواهد بود؟»

ترامپ یا بایدن کدام یک برای ایران بهتر است؟ این پرسشی است که این روزها ذهن افکار عمومی و حتی نخبگان سیاسی ایران را به شدت به خود مشغول کرده است، اما برای کشف و سپس حل این معمای مهم و راهبردی باید روشی دقیق و واقع‌بینانه را در پیش گرفت.

بایدن در همه نظرسنجی‌های ملی با میانگین ۸ تا ۱۰ درصد پیشتاز است و این پیشتازی خود را در ایالت‌های موسوم به میدان نبرد همچون ویسکانسین، پنسیلوانیا، میشیگان، نوادا و... خارج از حاشیه خطای نظرسنجی‌ها حفظ کرده است.

راز نگرانی استراتژیست‌های دموکرات به‌رغم پیشتازی قابل توجه جو بایدن در نظرسنجی‌های انتخابات آمریکا چیست؟ هادی خسروشاهین، کارشناس مسائل بین‌الملل با رویکردی متفاوت به بررسی زوایای پنهان این نظرسنجی‌ها پرداخته تا به این پرسش کلیدی پاسخ دهد.

ایرانی‌ها در عذابند؛ هم از جانب فشارها و تحریم‌های بی‌سابقه‌ی بین‌المللی و هم از حیث بحران ناکارآمدی در سیاست داخلی. برخی تحلیلگران علوم اجتماعی و سیاسی این شرایط را موجد وضعیت «جنبشی» و «انقلابی» می‌دانند؛ چراکه واقعیت تراژیک، سوژه‌ی ایرانی را در مرحله‌ی یا مرگ یا زندگی قرار می‌دهد؛ بنیانی که آفریننده‌ی جنبش‌های انقلابی است.

۹ اکتبر روز غافلگیری بود. محمدجواد ظریف به چین سفر کرده بود تا طی دیدار با همتای خود پروژه قرارداد ۲۵ ساله را به پیش ببرد؛ قرارداد پرسروصدا که از حوزه اقتصاد تا مسائل نظامی و امنیتی را دربرمی‌گیرد.

اقتصادنیوز: در 22 می 2020 دو تن از مقامات ارشد حوزه‌ سیاست خارجی دولت پیشین آمریکا مقاله‌ بسیار مهمی را در مجله‌ معتبر فارن افرز به نگارش درآوردند.

هادی خسروشاهین، روزنامه‌نگار و کارشناس مسائل بین‌الملل در یادداشتی به تحلیل پیامدهای سیاسی ابتلای دونالد ترامپ و همسرش ملانیا به ویروس کووید-۱۹ پرداخته و تبعات احتمالی آن برای کارزار انتخاباتی رئیس‌جمهوری آمریکا را بررسی کرده است.

«شات‌آپ‌ مَن» این تک‌واژه‌ طلایی‌ای بود که دموکرات‌ها از کل مناظره ۹۰ دقیقه‌ای ترامپ و بایدن بیرون کشیدند تا نشان دهند نامزدشان چگونه با اقتدار به رفتارهای هرج‌ومرج‌گونه‌ ترامپ در مناظره واکنش نشان داده است.

هادی خسروشاهین، روزنامه‌نگار و کارشناس مسائل بین‌الملل در مقاله حاضر به تشریح یک ترفند انتخاباتی پرداخته است که در صورت بکارگیری آن از سوی مقام‌های ایالتی و فدرال جمهوری‌خواه، می‌تواند برخلاف اغلب نظرسنجی‌ها، به پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات منجر شود.

بایدن یا ترامپ؛ کدام یک برای ایران بهتر است؟ این پرسشی است که این روزها در میان کارشناسان و تحلیلگران و همچنین افکار عمومی به‌وفور مطرح است.

تیمور کوران استاد اقتصاد سیاسی و علوم سیاسی در دانشگاه دوک در هنگامه بهار عربی این پرسش مهم را به بحث گذاشت که چرا هیچ‌یک از تحلیل گران و پژوهشگران نتوانستند وقوع دگرگونی‌های شدید در کشورهای عربی را پیش‌بینی کنند؟

یادداشت اخیر جو بایدن درباره راهبرد دولت احتمالی وی برای حل مسائل مربوط به ایران، واکنش‌های فراوانی از سوی کارشناسان ایرانی به دنبال داشت که اغلب حاکی از عدم مطابقت راهبرد یادشده با انتظارات ایشان بودند.

هادی خسروشاهین، روزنامه‌نگار و کارشناس امور بین‌الملل در یادداشتی به کلیشه‌های رایج و گمراه‌کننده‌ در تحلیل‌های مربوط به انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا پرداخت.

هادی خسروشاهین، روزنامه‌نگار، در یادداشتی به تحولات اخیرانتخابات آمریکا پرداخت.

هادی خسروشاهین، کارشناس مسائل بین‌الملل در مطلبی، به بررسی برگ‌های برنده دونالد ترامپ علیه رقیبش در انتخابات ریاست‌جمهوری پیش رو پرداخته است.

هادی خسروشاهین، روزنامه‌نگار و تحلیلگر مسائل بین‌الملل در یادداشتی به تشریح استراتژی ۳ مرحله‌ای دولت احتمالی جو بایدن برای تعامل با ایران پرداخت.

اقتصادنیوز؛ هادی خسروشاهین، روزنامه‌نگار و کارشناس مسائل بین‌الملل در مقاله‌ای در روزنامه سازندگی، سرنوشت فعال‌سازی اسنپ‌بک یا مکانیسم ماشه را در پیوند با چگونگی پیشبرد پروسه دابل‌وتو از سوی آمریکا دانست.

اقتصادنیوز؛ هادی خسروشاهین، روزنامه‌نگار و کارشناس روابط بین‌الملل در یادداشتی به تشریح مسیر پرپیچ‌وخم آمریکا برای فعالسازی مکانیسم ماشه (اسنپ‌بک) علیه ایران پرداخت.

اقتصادنیوز؛ هادی خسروشاهین، روزنامه‌نگار و کارشناس روابط بین‌الملل در یادداشتی به تفسیر شکست دیپلماتیک آمریکا در شورای امنیت برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران پرداخت.

اول ژانویه‌۲۰۲۱ است؛ بایدن کلید کاخ سفید را از ترامپ تحویل گرفته است و هنوز چند ساعتی از شروع ریاست‌جمهوری‌اش نگذشته که در فرمانی بازگشت ایالات‌متحده به برجام را اعلام می‌کند. همه‌ی تحریم‌هایی که در چارچوب کمپین فشار حداکثری در دوره‌ی ترامپ اعمال شد، به کنار می‌نهد. در گام بعدی، احتمالا فردی در قد و قواره‌ی جک سولیوان را مامور گفت‌و‌گو و مذاکره با ایران می‌کند تا همه چیز به ۱۴ ژوئیه‌۲۰۱۵ یعنی زمان امضای برجام در وین بازگردد.

عصر روز جمعه ۱۳ آوریل ۲۰۱۸ به وقت واشنگتن بود؛ آمریکا، بریتانیا و فرانسه تصمیم گرفته بودند به بهانه‌ حملات شیمیایی به سوریه حمله‌ نظامی کنند.

ایران و چین در زمره ملت‌های کهن محسوب می‌شوند و از این حیث قدمت و تاریخچه‌ هر دو ملت به سده‌ها قبل از میلاد مسیح بازمی‌گردد. همین پیشینه موسع تاریخی، این دو کشور را به میزبان آرکیتایپ‌ها (کهن‌الگوها) بدل کرده است. یکی از کلیدی‌ترین کهن‌الگوها در این دو سرزمین، وجود بوروکراسی و دولت کارآمد در عصر باستان بوده است.

​نگاه ما ایرانیان به ساحت علم (تبیین پدیده‌ها) و دانش (فهم و ادراک پدیده‌ها) اغلب سویه‌هایی از ایدئولوژی به خود می‌گیرد؛ در‌حالی‌که کارکرد این دو حوزه جوهرا و ماهیتا با یکدیگر متفاوت است. اگر علم را تلاشی نظام‌مند برای یافتن روابط خطی و غیرخطی میان پدیده‌های طبیعی و غیرطبیعی در نظر بگیریم و دانش را فهم و آگاهی از جهان برساخته و استوار بر ذهن و ادراک آدمی، آن‌هنگام ایدئولوژی با خصلت غیریت‌سازی‌اش و تمایزگذاری میان اندیشه‌های همراه و خردهای ناهمراه هیچ نسبتی با آن دو دیگر متقدم ندارد.

باید وضعیت فوق‌العاده اعلام شود. نه از آن حیث که حال تهرانمان این روزها غم‌انگیز است و نه حتی از آن جهت که پایتخت کشورمان میزبان یکی از تلخ‌ترین تراژدی‌های شهری شده است؛ همه اینها در جای خود درست، اما قبل از این همه و بیش از مصیبت سقوط مدرن‌ترین سازه‌ ایرانی دهه 1340 بر سر آتش‌نشانان غیورمان، بحران عمیق‌تر بر سر این خاک و بوم آوار شده است.