دوران رکود، در ایستگاه پایانی؟

این دومین هفته کامل بود که شاخص کل در کانال 63 هزار واحدی قفل شده بود (12 روز معاملاتی در این کانال قرار دارد). بررسی‌ها نشان می‌دهد متوسط تغییرات شاخص کل به 0.2 درصد رسیده است که نشان از نوسانات بسیار آرام این بازار دارد. در این میان، از 37 گروه فعال بورسی 13 صنعت روند صعودی و 19 گروه با افت شاخص همراه شدند.

دوران رکود، در ایستگاه پایانی؟
بورس تهران پس از اوج‌گیری قیمت‌ها در اواسط دی ماه 92، وارد فاز رکودی شد و اکنون پس از گذشت حدود 16 ماه به نظر می‌رسد قیمت‌ها وضعیت مناسبی پیدا کرده‌اند. در این خصوص می‌توان به افت 29 درصدی شاخص کل بازده و افت 41 درصدی شاخص کل قیمت اشاره کرد. بر این اساس، نسبت متوسط قیمت به درآمد (P/E) بازار به 5.4 مرتبه کاهش یافته که نسبت به متوسط تاریخی خود (یعنی 6 مرتبه) پایین تر است. کارشناسان معتقدند چنین وضعیتی نشان از قرار گرفتن قیمت سهام در سطوحی حتی کمتر از ارزش ذاتی آنها است. بنابراین، به وجود آمدن محرکی در این بازار می‌تواند زمینه را برای افزایش تقاضا و در نتیجه رشد قیمت‌ها ایجاد کند.

به گزارش «اقتصادنیوز» در این شرایط، قرار گرفتن قیمت‌ها در سطوح نسبتا مناسب، از یک سو سبب شده است تمایل سهامداران به عرضه به شدت کاهش یابد، از طرف دیگر، ابهامات و انتظارات موجود در این بازار تقاضا را نیز پایین نگه داشته است. کاهش شدید حجم و ارزش معاملات را در هفته‌های اخیر شاهد هستیم؛ به طوری که حتی در مقایسه با سال رکودی 93، متوسط حجم و ارزش معاملات روزانه به ترتیب 38 و 49 درصد کاهش یافته‌اند (با حذف معاملات بلوکی). این موضوع به خوبی تاکید می‌کند بازار سهام به پایان دوران رکودی خود نزدیک شده است.

گرچه نسبت قیمت به درآمد، به یک ابهام، یعنی سودآوری آینده شرکت‌ها (EPS واقعی شرکت‌ها در آینده که مخرج نسبت مزبور است) پاسخ نمی‌دهد، اما نگاه به شرایط بنیادی نیز این نگرانی را رفع می‌کند. در این خصوص می‌توان به ثبات نسبی در وضعیت کلان اقتصادی کشور اشاره کرد که شرکت‌های غیرصادراتی و خدماتی را از تحولات ناگهانی مصون نگه می‌دارد. از سوی دیگر، بازگشت قیمت‌های جهانی کالاها از کف قیمتی خود این نوید را برای شرکت‌های صادراتی (حدود 50 درصد ارزش بازار را در اختیار دارند) به همراه دارد که سودآوری آنها نیز با تعدیل منفی مواجه نخواهد شد. بنابراین، استناد به نسبت P/E و اینکه به طور تاریخی این نسبت به سمت سطوح میانگین خود برمی‌گردد، می‌توان به رو به اتمام بودن دوران رکودی بورس امیدوار بود.

از نگاه تکنیکال نیز، بررسی‌ها نشان می‌دهد شاخص کل بورس پس از فتح کانال 60 هزار واحدی در اواخر تابستان سال 92، تا کنون حتی یک روز هم، دماسنج بازار به کمتر از این مقدار برنگشته است. بر این اساس، به نظر می‌رسد کف تکنیکال مستحکمی نیز در بورس تهران شکل گرفته است که عبور از آن نیز با دشواری همراه خواهد بود.

بورس تهران چشم‌انتظار یک محرک
با توجه به موارد یادشده و به ویژه کاهش تمایل به عرضه سهام، تقویت سمت تقاضا می‌تواند زمینه رشد سودآوری در این بازار را فراهم کند. از نگاه کارشناسان، نتیجه مذاکرات هسته‌ای مهم‌ترین محرک این بازار محسوب می‌شود. در واقع، گشایش‌های هسته‌ای می‌توانند با جذب سرمایه‌گذاران خارجی و همچنین رکودزدایی از اقتصاد کشور، بستر مناسبی برای رونق بازار سهام ایجاد کند.

از سوی دیگر، بازار سهام در جهت شفافیت و کارایی بیشتر، سه اقدام جدید را در هفته جاری انجام داد که می‌تواند به افزایش اقبال به بورس کمک کند. در ادامه کاهش حجم مبنا در اواخر سال گذشته، سازمان بورس در اقداماتی جدید، دامنه نوسان روزانه قیمت‌ها را یک واحد درصد افزایش داد که هر دو مورد به کاهش صف‌نشینی در بورس، تقویت سمت تحلیلگری و افزایش نقدشوندگی این بازار کمک می‌کند. همچنین، سایت آزمایشی صندوق توسعه بازار که یکی از وظایف آن کنترل بازار و جلوگیری از هیجان‌زدگی معامله‌گران است راه‌اندازی شد؛ این مساله نیز شفافیت بیشتر عملکرد صندوق مزبور را افزایش می‌دهد. اما در سومین اقدام ارزشمند، به شرکت‌ها اجازه داده شد که اطلاعات خود را به طور مستقیم روی سایت کدال قرار دهند که با اقبال سهامداران همراه شد و برخی بدبینی‌ها در خصوص وجود رانت‌های اطلاعاتی به علت تاخیر در زمان انتشار گزارش را مرتفع کرد.

صنایع در هفته‌ای که گذشت
بررسی‌های «اقتصادنیوز»  نشان می‌دهد در پایان معاملات هفتگی، گروه کشاورزی، وسایل ارتباطی و دستگاه‌های برقی به ترتیب بیشترین رشد قیمتی را به ثبت رساندند. در مقابل نیز، محصولات فلزی، محصولات کاغذی و کانه‌های فلزی بدترین عملکرد را در میان گروه‌های بورسی به ثبت رساندند. گروه‌های خودرو، بانک و ماشین آلات توانستند بیشترین حجم معاملات در هفته گذشته را تجربه کردند.

صنایع با بیشترین رشد هفتگی شاخص


صنایع با بیشترین افت هفتگی شاخص