آیا سرطان موروثی است؟

به گزارش اقتصاد نیوز و به نقل از فرارو،بدن ما از میلیون‌ها سلول ساخته شده است. در یک فرآیند طبیعی این سلول‌ها رشد می‌کنند، تقسیم می‌شوند و در نهایت می‌میرند. سلول‌های جدید جایگزین آن‌ها می‌شود.

به زبان ساده، سرطان زمانی اتفاق می‌افتد که تقسیم و تکثیر سلول‌های قسمتی از بدن از کنترل خارج شود. هر روز در بدن ما بسیاری از این سلول‌ها دچار این تقسیم افسار گسیخته می‌شوند، اما ما به سرطان مبتلا نمی‌شویم، زیرا بدن ما مکانیسم‌های مراقبتی بسیاری را در نظر گرفته است، تا همه چیز تحت کنترل باشد.

دلایل مختلفی می‌تواند، مکانیسم‌های کنترلی بدن در مقابل سرطانی شدن سلول‌ها را مختل کند. فاکتور‌های محیطی مثل سیگار کشیدن، اشعه‌های مضر، غذا‌های ناسالم، از جمله عواملی هستند که می‌توانند زمینه ساز ابتلا به سرطان باشند.

اما این همه‌ی ماجرا نیست؛ فاکتور‌های ژنتیکی متعددی نیز وجود دارد که تغییر در آن‌ها و به ارث رسیدنشان می‌تواند ما را با خطر ابتلا به سرطان مواجه کند. در این مقاله ما اثر این فاکتور‌های ژنتیکی و سوابق خانوادگی را بر روی این بیماری بررسی خواهیم کرد.

نقش محتوای ژنتیکی در ابتلا به سرطان چگونه است؟

در داخل اکثر سلول‌های بدن، یک بخش فرماندهی بنام "هسته" وجود دارد که فعالیت‌های سلول را کنترل می‌کند. هر هسته محتوی ۲۳ جفت کروموزوم است که محتوای ژنتیکی هر سلول و فرد را می‌سازد. بدن ما تقریبا از ۲۵۰۰۰ ژن تشکیل شده است که نیمی از آن از پدر و نیم دیگر از مادر به ارث می‌رسد.

ژن‌ها در قالب پیام‌هایی به بخش‌های مختلف سلول دستور می‌دهند که چگونه رفتار کنند، چه زمان تقسیم شوند و چه زمان به حیات سلول خاتمه دهند. هرگونه تغییر در ژن‌ها که جهش ژنتیکی نام دارد، زمینه را برای بروز سرطان مهیا می‌کند و می‌توان گفت که تمام سرطان‌ها ناشی از تغییر در یک یا چند ژن می‌باشند. بسیاری از این تغییرات و جهش‌های ژنتیکی در طول زندگی فرد ایجاد می‌شود، اما در مقابل، بسیاری نیز، میراثی از پدر و مادر فرد هستند.

ژن‌های سرطانی ارثی، اشتباهات و یا جهش‌هایی هستند که در ژن‌های یک تخمک یا اسپرم وجود دارند و وجود این جهش‌ها باعث افزایش ریسک ابتلا به سرطان در فرزندان می‌شود. اما به دنیا آمدن با یک نقص یا جهش ژنتیکی به این معنی نیست که شخص حتما به سرطان مبتلا خواهد شد، اما ریسک توموری شدن سلول‌ها در این افراد در مقایسه با دیگران، که فاقد این جهش‌ها هستند، بیشتر است.

سابقه خانوادگی و ابتلا به سرطان

نقش فاکتور‌های محیطی و افزایش سن در ابتلا به سرطان، پر رنگ‌تر از فاکتور‌های ژنتیکی فرد است. متخصصیان ژنتیک، تخمین می‌زنند، ۳ تا ۱۰ درصد سرطان‌ها ناشی از به ارث رسیدن خطا‌های ژنتیکی است. اما مدارک و شواهد در این زمینه، هنوز بطور کامل روشن نیست.

نکته‌ای که باید در نظر داشت اینکه، سرطان بیشتر در افراد بالای ۶۰ سال شایع است و ابتلا به سرطان در سنین جوانی نقش فاکتور‌های ژنتیکی را در فرد پررنگ می‌کند.

حضور عوامل زیر می‌تواند ریسک ابتلا به سرطان‌های ارثی را افزایش دهد:

 وجود ۲ نفر مبتلا به سرطان در بین بستگان نزدیک پدر یا مادر

 وجود افرادی با سرطان‌های مشابه در بین بستگان

 بروز و پیشرفت سرطان در بین افراد زیر ۵۰-۶۰ سال در بین بستگان نزدیک

 تشخیص جهش‌های ژنتیکی بوسیله تست‌های ژنتیکی در بین بستگان نزدیک