5 نکته کلیدی درباره محاکمه اسرائیل در دادگاه لاهه

ازدحام و سروصدا در ورودی دیوان بین المللی دادگستری

ورودی «کاخ صلح» که نام ساختمان دیوان بین المللی دادگستری است که شامل دادگاه دائمی داوری، آکادمی حقوق بین الملل لاهه و کتابخانه جامع کاخ صلح است، پنجشنبه و جمعه گذشته به رغم وجود آرامش در اطراف محله‌های دادگاه و به طور کلی شهر پر سر و صدا بود.

به نقل از العربی الجدید، با وجود سرمای شدید و دمای هوا که به شش درجه زیر صفر رسیده بود، صدها نفر از صبح زود در ورودی و در میان حضور شدید پلیس هلند و سواره نظام آنها که روز اول را به تظاهرات طرفداران اسرائیل در نزدیکی این ورودی و روز دوم به حامیان محاکمه اسرائیل اختصاص داده بود، تجمع کردند.

نکته اول: تیم دولت آفریقای جنوبی

بر اساس شهادت تعدادی از کارشناسان حقوقی و افرادی که در جلسه حضور داشتند، شکایتی که توسط آفریقای جنوبی به دادگاه ارائه شد، منعکس کننده یک سند حقوقی تاریخی بسیار حرفه‌ای است که بر اساس تحقیقات عمیق همراه با شواهد متعدد است. این امر در عملکرد تیم حقوقی این کشور در جلسه پنج‌شنبه گذشته نیز منعکس شد، زیرا گزارشات آن بر مسائل حقوقی و با استفاده از زبان قانون و به دور از تلاش برای تحت تأثیر قرار دادن احساسی یا شعارهای سیاسی متمرکز بود.

خبر مرتبط

ورود ایران به پرونده شکایت آفریقای جنوبی علیه اسرائیل+ جزئیات

اقتصادنیوز :معاون حقوقی رئیس جمهور عنوان کرد که ایران به عنوان وارد ثالث در شکایت آفریقای جنوبی علیه اسرائیل ورود خواهد کرد.

کادر آفریقای جنوبی شالی به رنگ پرچم آفریقای جنوبی به گردن انداخته بودند که نشان دهنده غرور و اعتماد به اقدام دولت بود. در روز دوم، در جلسه پاسخ اسرائیل، مشاهده شد که تعدادی از کادر آفریقای جنوبی، چفیه فلسطینی انداخته بودند تا به طور نمادین، موضع آفریقای جنوبی در حمایت از آرمان فلسطین را علاوه بر حمایت قانونی، تأیید کنند.

رونالد لامولا، وزیر دادگستری آفریقای جنوبی، جمعه گذشته در یک کنفرانس مطبوعاتی در خارج از دادگاه توضیح داد که چرا آفریقای جنوبی این گام را برداشته است. لامولا در پاسخ به سوال العربی الجدید درباره گذشته آفریقای جنوبی در دوران حکومت رژیم آپارتاید و این واقعیت که اسرائیل آخرین دولتی بود که از این رژیم در آن زمان قبل از فروپاشی آن حمایت کرد، گفت: اقدام آفریقای جنوبی برای انتقام گرفتن از اسرائیل یا اسرائیلی‌ها نبود، بلکه به این دلیل بود که بر اصول خود علیه آپارتاید در هر کجای دنیا ایستادگی می‌کند، زیرا این جنایت علیه بشریت است و ما برای جلوگیری از آن در هر جایی تلاش خواهیم کرد. حضور ما در اینجا برای محافظت از مردم فلسطین در غزه است نه انتقام گرفتن از کسی.

منابع آگاه گفتند: تیم آفریقای جنوبی پس از پایان جلسات دادگاه مطمئن بودند و پیش‌بینی می‌کنند دیوان بین المللی دادگستری بخش بزرگی از ۹ درخواست آن‌ها را برای اقدامات پیشگیرانه بپذیرد. به عنوان مثال دستور به اسرائیل برای توقف جنگ و اجازه دادن به آوارگان برای بازگشت به خانه‌های خود در غزه و توقف هدف قرار دادن غیرنظامیان.

نکته دوم: حضور رژیم صهیونیستی

رژیم صهیونیستی در ایجاد حضوری گسترده و قابل توجه در دیوان بین المللی دادگستری یا خارج از آن موفق نبود. در داخل، تیم این رژیم اکتفا کردند که به درخواست آفریقای جنوبی در روز اول گوش دهند و در روز دوم پاسخ دهند. تیم اسرائیلی مانند آفریقای جنوبی پس از جلسات پنجشنبه و جمعه کنفرانس مطبوعاتی برگزار نکرد. تیم اسرائیلی به احتمال زیاد فکر می‌کردند که کنفرانس مطبوعاتی در چنین شرایطی به نفع آنها نخواهد بود.

تعداد حامیان رژیم صهیونیستی در مقابل مقر دیوان بین المللی دادگستری بسیار اندک بود و طی این دو روز از ده‌ها نفر فراتر نرفت. بسیاری از شرکت‌های تبلیغاتی هلندی از قرار دادن بیلبوردهای تبلیغاتی حاوی تصاویر اسرای اسرائیلی به عنوان بخشی از کمپین تبلیغاتی برای رژیم صهیونیستی خودداری کردند.

رژیم صهیونیستی سعی کرد توجهات را به موضوع اسیران خود در غزه معطوف کند و از طریق تیم تبلیغاتی خود در روز دوم دادگاه میز و صندلی‌های خالی را به تصاویر اسیران اختصاص داد. برخی از نمایندگان خانواده آنها نیز در جلسه حضور داشتند. اما برخی تعجب کردند که چرا برخی از خانواده‌های اسرای اسرائیلی درخواست توقف جنگ را که همان چیزی است که آفریقای جنوبی می‌خواهد، رد می‌کنند؟ آیا ادامه جنگ غزه به معنای خطر کشته شدن فرزندان آنها نیست؟

نکته سوم: نمایندگان فلسطین و اعراب

غیبت شخصیت‌های سیاسی برجسته فلسطینی و عرب در دادگاه را نمی‌توان نادیده گرفت. حضور فلسطینی‌ها به تعداد بسیار کمی از سفرا و دستیاران وزرا محدود شد.

در مورد اعراب، شاید المنصف المرزوقی، رئیس جمهور سابق تونس، تنها شخصیت برجسته عرب بود که در دادگاه حضور داشت. می‌توان به حضور تعدادی از شخصیت‌های سیاسی اروپایی مانند نمایندگان ایرلند و اسپانیا و ژان لوک ملانشن، رهبر حزب چپ فرانسه و جرمی کوربین رهبر سابق حزب کارگر انگلیس و نمایندگان پارلمان ترکیه و نمایندگان بسیاری از جنبش‌ها و نهادهای حقوق بشری اشاره کرد.

نکته چهارم: تظاهرکنندگان در خارج از دادگاه

نزدیک به ۱۰۰۰ تظاهرکننده هر روز در حمایت از تلاش آفریقای جنوبی برای محاکمه رژیم صهیونیستی در لاهه شرکت می‌کردند. تظاهرکنندگان از چندین شهر هلند و اروپا برای حمایت از مردم فلسطین آمدند و امیدوار بودند که دیوان بین‌المللی دادگستری آنچه را که نهادهای جامعه بین‌الملل در طول دهه‌ها به آن نرسیده بودند، محقق کند. صحبت با تعدادی از فعالان فلسطینی در مقابل دادگاه حاکی از نوعی خوش بینی بود.

کشاندن رژیم صهیونیستی به دادگاه، قبل از صدور حکم نهایی به خودی خود برای آنها مهم است. برخی از آنها از شهرهای اروپایی به امید توقف جنگ و محاکمه این رژیم آمده بودند.

فعالان فلسطین در اروپا معتقدند صدور قطعنامه‌ای در محکومیت رژیم صهیونیستی به فعالیت و مبارزه آنها پس از آزار و اذیت‌ها، تعقیب‌ها و متهم شدن به یهود ستیزی، به ویژه در کشوری مانند آلمان کمک می‌کند. انتظار می‌رفت که تعداد بیشتری در تظاهرات حمایت از غزه در خارج از دادگاه شرکت کنند و تعداد آنها به هزاران نفر برسد. برخی دلیل این امر را هوای بسیار سرد و اعتصاب رانندگان قطارها در آلمان می‌دانند که شرکت در آن را برای بسیاری از گروه‌هایی که برنامه‌ریزی کرده بودند دشوار کرد.

نکته پنجم: پوشش رسانه‌ای

جلسات دیوان بین المللی دادگستری پوشش قابل توجهی توسط رسانه‌های بین المللی داشت و اتاق‌های تعیین شده برای مطبوعات در داخل دادگاه مملو از خبرنگاران ده‌ها خبرگزاری، شبکه‌های ماهواره‌ای، روزنامه‌ها و وبگاه ها بود. بعدا مشخص شد که برخی از شبکه‌های ماهواره‌ای بین‌المللی حامی رژیم صهیونیستی، روز اول جلسه دادگاه را پخش نکردند و روز دوم را که به واکنش این رژیم اختصاص داشت پخش کردند.

در طول کنفرانس‌های مطبوعاتی که توسط آفریقای جنوبی پس از جلسات برگزار شد، برخی از خبرنگاران از طریق پرسش نقش وکلای مدافع اسرائیل را ایفا کردند. یکی از سوالات این بود: آیا از آزادی اسرائیلی‌های ربوده شده حمایت می‌کنید؟ یا آیا اقدامات حماس در هفت اکتبر را محکوم می‌کنید؟

اما سؤالات خبرنگاران اسرائیلی به گونه‌ای بود که گویی می‌خواهند کشور آفریقای جنوبی را متحد حماس جلوه دهند. دیدن خبرنگاران اسرائیلی در جایی که مجبور بودند ساعت‌ها به جنایات اسرائیل در غزه گوش دهند و کسانی را تماشا کنند که دولتشان را به نسل کشی متهم می‌کند، لحظه‌ای تاریخی بود.