بزرگ‌ترین اقتصادی هستیم که به جهان متصل نیست
به گزارش اقتصادنیوز علی کاوند، عضو هیات علمی دانشگاه آیت‌الله بروجردی و پژوهشگر مالیه و تجارت بین‌الملل در گفت‌وگو با اعتماد معتقد است: امکان جذب بیشتر سرمایه‌گذاری خارجی، افزایش دسترسی شرکت‌های ایرانی به تسهیلات مالی و اعتباری موسسات مالی بین‌المللی، فراهم شدن زمینه خرید تجهیزات و تکنولوژی، رفع موانع تجارت برای مبادله کالاها و خدمات و... از جمله مزایای پیوستن به شبکه اقتصاد جهانی است.
اهم مطالب این گفت‌وگو ب این شرح است:
*در اهمیت این موضوع که اقتصاد ایران باید عضو سازمان تجارت جهانی شود، تردیدی نیست. چرا که پیوستن به این سازمان ما را به شبکه اقتصاد جهانی متصل خواهد کرد که این خود می‌تواند آثار اقتصادی مختلفی برای اقتصاد کشور داشته باشد. دسترسی به بازارهای جهانی یعنی بزرگ شدن بازار برای بنگاه‌هایی که از مزیت رقابتی برخوردار هستند. لذا دیپلماسی اقتصادی کشور همانند گذشته باید تلاش در جهت پیوستن به این سازمان باشد. در رابطه با تحریم‌ها نیز باید بیان کرد که پیوستن به این سازمان جهانی از طریق افزایش وابستگی اقتصادی بین اعضا، هزینه هرگونه تحریم را که خللی در توافقات تجاری صورت دهد، افزایش می‌دهد ولی باید توجه کرد که عضویت در این سازمان به معنای تحریم‌ناپذیری نیست بلکه می‌تواند هزینه تحریم را افزایش دهد. چرا که امریکا به جهت قدرت اقتصادی و سیاسی که دارد، حتی به قیمت سرپیچی از قوانین، می‌تواند اقداماتی در جهت تحریم کردن اقتصاد ایران صورت دهد. در اقتصاد جهانی، امریکا از بازیگران بزرگ اقتصادی است و با توجه به میزان قدرت خود، توان اثرگذاری در تصمیم‌گیری‌ها را خواهد داشت. نقش اقتصادها نیز در بازارهای جهانی مهم است. سوال اینجاست که زیان ناشی از تحریم اقتصاد کشور ما برای دیگر کشورها به چه میزان خواهد بود؟ در پاسخ می‌توان گفت که اگر طی سالیان گذشته سیاست‌های اقتصادی و سیاسی در جهت توانمند‌سازی تولید داخل پیش می‌رفت و با دیگر کشورها در هم تنیدگی بالایی داشتیم اکنون بدین راحتی هدف تحریم‌ها قرار نمی‌گرفتیم. همچنین به علت اینکه ایران نمی‌تواند در یک اقتصاد تک‌محصولی، «فروش نفت» باقی بماند، بنابراین طبیعی است که دیپلماسی اقتصادی حاکم بر فضای تصمیم‌گیری کشور باید تمهیداتی در جهت پیوستن به جامعه اقتصاد جهانی صورت دهد. در این حالت کشورمان قادر خواهد بود از عضویت در سازمان تجارت جهانی و تسهیلات عمومی و از شرایط مطلوبی که ایجاد می‌شود برای تقویت اقتصاد خود استفاده کند و از طریق گسترش تجارت و افزایش صادرات، تولید داخلی را نیز افزایش دهد. بررسی عضویت کشورهایی همانند ایران از جهات مختلف قابل بررسی و اهمیت است که مهم‌ترین آن این موضوع است که عضویت در سازمان تجارت جهانی به مفهوم از میان رفتن محدودیت‌های تجاری و درنتیجه آزادسازی تجاری کالاهای قابل تجارت است. محدودیت‌هایی که برطرف کردن‌شان می‌تواند رقابت‌پذیری و دستیابی به بازارهای جدید را برای اقتصاد کشور به همراه داشته باشد.
*برای بهره‌‌گیری صحیح از عضویت در سازمان تجارت جهانی باید چند مطلب را مدنظر قرار دهیم. اول اینکه وضعیت تولید کشور باید به حد مطلوبی برسد. بسیاری از صنایع کارخانه‌ها و ماشین‌آلات وجود دارند که به دلیل نبود یک استراتژی صنعتی مشخص، هیچگاه با ظرفیت کامل کار نکرده‌اند. لذا در این زمینه نیازمند طراحی یک استراتژی مشخص با توجه به ساختار موجود بر اقتصاد کشور هستیم. با جهانی شدن ورود و انتقال تکنولوژی شتاب بالایی به خود خواهد گرفت در نتیجه، بهینه‌سازی صنایع نوپا از اهمیت بالایی برخوردار است. پیوستن به بازارهای جهانی نیازمند برخورداری از مزیت‌های تولید است یعنی اینکه ما بتوانیم کالایی با درجه رقابت‌پذیری بالایی تولید کنیم تا بلکه دیگر کشورها انگیزه مبادله با ما را داشته باشند. درنتیجه حمایت‌ها باید به سمت صنایعی حرکت کند که از مزیت بالاتری در آن برخورداریم.
*در حالی که تقریبا اکثر کشورها عضو این سازمان هستند، ایران بزرگ‌ترین اقتصادی است که عضو این سازمان نیست. البته ایران در سال ١٩٩٦ برای عضویت در سازمان تجارت جهانی اقدام کرد، اما مخالفت ایالات متحده از ورود به این سازمان جلوگیری کرد، چرا که هریک از اعضای این سازمان به تنهایی حق وتو دارند و با مخالفت خود می‌توانند از ورود دیگر کشورها به این سازمان جلوگیری کنند.
